Η μυθολογία είναι τραγούδι. Αποτελεί το τραγούδι της φαντασίας και εμπνέεται από τις ενέργειες του σώματός. Κάποτε ένας δάσκαλος του Ζεν στάθηκε εμπρός από τους μαθητές του και ετοιμάστηκε να μιλήσει. Εκείνη τη στιγμή ένα πουλί κελάηδησε. Και εκείνος είπε «Η ομιλία εκφωνήθηκε» Joseph Campbell. Η δύναμη του Μύθου.
Ο άνθρωπος δεν πρέπει να υποτάσσεται στις εξωτερικές δυνάμεις άλλα να τις διατάζει. Αυτό σημαίνει όπως είπαμε και παραπάνω ανώτερες λειτουργίες του εγώ όπως η απαρτίωση και μετάπτωση των δυνατοτήτων μέσω της επιτελεστικής λειτουργίας σε ικανότητες και κυριαρχία.
Οι διαδικασίες λειτουργίας του Εγώ ανάλογα με την διαβάθμιση τους στο ανώτερο επίπεδο στοιχειοθετούν την λειτουργία της βούλησης κυριαρχίας.
Ο μύθος είναι ιστορίες γύρω από την σοφία της ζωής σχετίζεται με τα στάδια της ζωής ,με τις τελετές μύησης καθώς επίσης τελετουργικά όπως με το πέρασμα από την παιδικότητα στην ενηλικίωση και τις ευθύνες που συνεπάγεται αυτό από τον άγαμο στον έγγαμο βίο.
Ό μύθος δεν απευθύνεται στην προσωπικότητα άλλα στην αιώνια αρχή που αντιπροσωπεύει ο ρόλος . Ένας βασιλιάς και το πώς ανταποκρινόμαστε σε αυτόν δεν έχει να κάνει με την προσωπικότητα του που μπορεί να είναι κοινότυπη και παράλογη αλλά με αυτή την αιώνια αρχή που μέσα από τον ρόλο εκφράζει.
Οι μύθοι προσφέρουν πρότυπα ζωής αλλά τα πρότυπα πρέπει να ταιριάζουν στην εποχή που ζούμε και επειδή οι εποχές αλλάζουν κάτι που ήταν κατάλληλο πριν 50 χρόνια δεν ταιριάζει σήμερα.
Ο θεός της παλαιάς διαθήκης ας πούμε με πολλούς νόμους και χωρίς οίκτο δεν μπορεί να αντιπροσωπεύει της ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου. Κατ αντιστοιχία η τριλογία «πόλεμος των άστρων» παρουσιάζει την μάχη μεταξύ ενός κράτους μηχανή και της καρδιάς του ανθρώπου που βγαίνει η ανθρωπιά.
Τα βασικά θέματα των μύθων είναι τα ίδια και πάντα ήταν τα ίδια .Το κλειδί για να ανακαλύψει κάποιος τη δική του μυθολογία βρίσκεται στην κοινωνία με την οποία συνδέεται.
Μια άλλη σημαντική λειτουργία του μύθου είναι για να μας μεταφέρουν σε ένα επίπεδο συνείδησης πνευματικό. Η συνείδηση μας μεταμορφώνεται με βάση του τη είμαστε διατεθειμένοι να συλλογιστούμε να διαλογιστούμε . Και η μεταμόρφωση αυτή είναι τρομερή εμπειρία.
Μέσα από τα σύμβολα και τα μυστήρια του μύθου που δημιουργούν μια ατμόσφαιρα η συνείδηση μας μεταφέρεται σε μια άλλη κατάσταση.
Η σχέση μας αυτή με τα επίπεδα της συνείδησης μπορεί να κατανοηθεί με το έξης παράδειγμα καθώς είμαστε στο κέντρο μιας πολυάσχολης και εύρωστης πόλης μπαίνουμε μέσα σε ένα ναό ο σταυρός οι εικόνες των αγίων τα παράθυρα το μέγεθος του κτιρίου και όλα τα αλλά μέσα εκεί γύρω μιλούν για πνευματικά μυστήρια. Η συνείδηση σου μεταφέρεται σε ένα άλλο επίπεδο και ο ίδιος βρίσκεσαι σε διαφορετική κατάσταση. Μετά από λίγο καθώς επιστρέφω στο επίπεδο της κυκλοφορίας του δρόμου είναι αδύνατον να διατηρήσω την ίδια συνείδηση που είχα μέσα στο ναό καθώς αυτή υποβαθμίζεται διαρκώς. Συνεπώς αναγνωρίζω ότι τελικά έξω στο δρόμο υφίσταται το χαμηλότερο επίπεδο συνείδησής. Υπάρχουν προσευχές διαλογισμοί για να διατηρούν αυτό το επίπεδο υψηλό. Αυτό είναι μία νύξη πώς μπορεί μέσω του μύθου και των συμβόλων του η συνείδηση να μεταμορφωθεί.
Οι μύθοι προέρχονται από κάποια μορφή συνειδητοποίησης η οποία πρέπει κατόπιν να εκφραστεί με συμβολική μορφή.
Ο μύθος είναι το όνειρο της κοινωνίας αν το όνειρο σου συμπίπτει με το όνειρο της κοινωνίας τότε είσαι καλά εναρμονισμένος με την κοινωνική μάδα .Αν όχι ετοιμάσου να ζήσεις την περιπέτεια μπροστά σου. Η ερμηνεία της αρχικής εμπειρίας δεν έχει δοθεί και έτσι πρέπει κανείς να μελετά τη ζωή μόνος του. Η θα τα καταφέρει η δεν θα τα καταφέρει. Όταν ξεμακραίνουμε έστω και λίγο από το ερμηνευμένο μονοπάτι βρισκόμαστε σε πολύ δύσκολές καταστάσεις. Το θάρρος της αντιμετώπισης των δοκιμασιών και η μετάδοση μιας νέας ομάδας δυνατοτήτων στο πεδίο της ερμηνευμένης εμπειρίας για να βιώσουν οι άλλοι άνθρωποι την εμπειρία αυτός είναι ο άθλος του ήρωα.
Μπορούμε να κατανοήσουμε ότι κάθε θρησκεία έχει τα δικά της σύμβολα και λειτουργικά. Μπορεί κάποιος να μείνει συνδεδεμένος με μια θρησκεία η παίρνοντας στοιχεία από διαφορές παραδόσεις να δημιουργήσει μία εξέλιξη μιας θρησκείας.
Μπορεί να διατηρηθεί μία παλιά παράδοση μόνο μέσα από την ανανέωση της στις σύγχρονες συνθήκες. Ο καθένας χρειάζεται ποια το δικό του μύθο.
Υπάρχουν δύο τάξεις μύθου αυτές που συνδέουν τον άνθρωπο με τη φύση και αυτές που τον συνδέουν με την ομάδα και την συγκεκριμένη κοινωνία που ζει.
Επίσης ο μύθος έχει τέσσερεις λειτουργικές διατάσεις
- Τη μυστικιστική που εισαγάγει τον κόσμο στη διάσταση του μυστηρίου στο λανθάνον μήνυμα όλων των μορφών .Σχετιζόμαστε με το υπερβατικό μυστήριο μέσω των καταστάσεων που ζούμε στην καθημερινή ζωή.
- Η κοσμολογική διάσταση είναι η διάσταση της επιστήμης που μας δείχνει τον τρόπο πως λειτουργεί κάτι αλλά όχι τη είναι αναδεικνύοντας πάλι το μυστήριο
- Η κοινωνιολογική λειτουργία του μύθου που σχετίζεται με μια συγκεκριμένη κοινωνική τάξη . καθεμία έχει τη σπουδαιότητα της εξαρτάτε από το που βρίσκεσαι.
- Η παιδαγωγική λειτουργία η το πώς να ζήσεις μία ζωή κάτω από οποιοσδήποτε συνθήκες.
Εκείνο που έχουμε ανάγκη στην εποχή μας, σύμφωνα με τον Κάμπελ, είναι : «...μύθους που να μην ταυτίζουν το άτομο με την τοπική ομάδα αλλά με τον πλανήτη». Η Μητέρα Γη, ολόκληρος ο πλανήτης μας είναι ζωντανός και οι νέοι μύθοι που τείνουν να προκύψουν από την καινούργια αυτή εικόνα είναι απρόβλεπτοι, αφού: « Δεν μπορείς να προβλέψεις τι θα είναι ένας μύθος, όπως δεν μπορείς να προβλέψεις τι θα ονειρευτείς απόψε. Οι μύθοι και τα όνειρα έρχονται από τον ίδιο τόπο. Προέρχονται από μια μορφή συνειδητοποίησης, η οποία πρέπει κατόπιν να εκφραστεί με συμβολική μορφή». Γιατί όταν ονειρευόμαστε, ψαρεύουμε σε κάποιον αχανή ωκεανό μυθολογίας που οδηγεί όλο και πιο βαθιά. Μέσα από τα όνειρα ο άνθρωπος μαθαίνει για τον εαυτό του. Κι αν το όνειρο αποτελεί μια αυστηρά προσωπική εμπειρία εκείνου του σκοταδιού που αποτελεί το στήριγμα της συνειδητής μας ζωής, ο μύθος είναι το όνειρο της ίδιας της κοινωνίας.
Joseph Campbell